بازگشت
ادبیات اعتراضی سرخپوستان آمریکای لاتین
آرام بختیاری آرام بختیاری

 

                     رمان  " جناب رئیس جمهور " و جایزه نوبل             

   

آستروس ؛ نویسنده گواتمالایی در آمریکای لاتین ، بخاطر رمان ضد دیکتاتوری  " جناب رئیس جمهور " ، در سال 1966 برنده جایزه لنین – و در سال 1967 برنده جایزه نوبل شد . او پایه گذار ژانر ادبی" رئالیسم جادویی" از طریق رمان فوق و رمان " مردهای ذزتی " نیز است .

آستروس با تاکید بر موضوعات اجتماعی-سیاسی به انتقاد از امپریالیسم آمریکا و دیکتاتوری های بومی آمریکای لاتین میپردازد . مشهوریت جهانی او به سبب رمان " جناب رئیس جمهور " بود که سرمشق دهها رمان ضد دیکتاتوری جدید در قاره آمریکای لاتین گردید . این رمان یکی از رمانهای مهم قرن 20 و یک شاهکار ادبی؛ با ارزشی ادبی است .

آستروس خالق داستان ، شعر ، مقاله و درام نیز است . او مهمترین نماینده مکتب رئالیسم جادویی است که در نیمه دوم قرن بیست در آمریکای لاتین مرسوم شد . پایه آثار او، فرهنگ و اسطورههای قدیمی سرخپوستان مایا در کشورهای آمریکای لاتین هستند . آثار آستوریا ریشه ای خاص در فرهنگ و سنت سرخپوستان کشورش دارند .  

آستوریا مدعی است که دیکتاتوری سیاسی موجب مسخ انسان و بی اراده گی افراد جامعه میگردد . او گرچه خالق آثار ادبی با مسئولیت سیاسی است ولی به رد مکتب ادبی" رئالیسم سوسیالیستی" استالینیت ها پرداخت . آستوریا با کمک اسطوره شناسی ، تضاد های سرمایه داری و اهداف استثماری کنسرن ها و کارتل ها را نشان میدهد .

وی به مبارزه با سیاست استعماریی پرداخت که قصد داشت در آمریکای لاتین ، کشور گواتمالا را تبدیل به یکی از ایالتهای جنوبی آمریکای شمالی بنماید . آثار او میان اسطوره گرایی و انتقاد و شکایت سیاسی در چرخش هستند .

آستوریا پیشگام 6 رمان مهم ضددیکتاتوری در آمریکای لاتین شد . او از جمله عواقب دیکتاتوری حاکمان سیاسی را –جنایت ، خیانت ، آدم کشی ، و ابتذال اخلاق میداند  . 6 رمان نویسندگان زیر مشهورترین رمانهای ضددیکتاتوری ادبیات جهانی در کشورهای آمریکای لاتین هستند .

1- رمانی از مامون ماریا دولا در سال 1926 در اسپانیا . 2- رمان میگول آنگل آستوریا در سال 1947 در گواتمالا . 3 – رمانی از آوگودو روآ باستوس در سال 1974 در کشور پاراگوئه . 4- رمانی از آلویو کارپنتیر از سال 1974 در کوبا . 5- رمانی از گابریل گارسیا مارکوز از سال 1975 در کشور کلمبیا . و رمانی از مارو وارگاس لیوسا از سال 2000 در کشور پرو .آستوریا در رمان " جناب رئیس جمهور " ترور سیاسی را معرفی میکند که راهنمایی برای تقلید رمانهای ضد دیکتاتوری شد . در رمان نویسنده اول ، دیکتاتوری بنام باندراس ، رئیس جمهور یک کشور آمریکای لاتین میشود و به استثمار ساکنین سرخپوست آن میپردازد و سرانجام بر اثر یک شورش مردمی کشته میشود .

در رمانی از نویسنده دوم ، حاکم دیکتاتور بدلیل کینه شخصی و احساس تحقیر خود توسط مردم ، مخالفین سیاسی را شکنجه داده و بقتل میرساند . در رمانی از نویسنده سوم یعنی در رمان " من و قادر توانا " ، دیکتاتوری در کشور پاراگوئه در قرن 19 با منشی خود پیرامون یک توطئه علیه مردم مشاوره می نماید . در رمانی از نویسنده چهارم ، روشهای  قدرت در یک دیکتاتوری با لباس مدرن ولی با واقعیات آرکائیک نشان داده  و یک چوخ بختیار عاشق قدرت حکومت میکند . در رمان " پائیز پدرسالار " از نویسنده پنجم ، یک حاکم ظالم در کشور کاریبیک ، پیش از مرگش، از حراج املاک خود به خارجیها با خبر میشود و دچار خشم میگردد .  در رمان " جشن و شادی بز نر " از نویسنده ششم ، سرنوشت قربانیان و مهرههای اطراف دیکتاتور مقایسه میشوند که در سال 1961 قربانی یک ترور سیاسی میگردد .

آقای میگل آنگل آستوریا در سال 1899 در کشور گواتمالا از مادری سرخپوست و پدری سفید پوست بدنیا آمد . او در سال 1974 در شهر مادرید درگذشت و در پاریس دفن شد . آستوریا در فرانسه به تحصیل رشته حقوق و فرهنگ مردم پرداخته بود . او در آنجا با مکتب سوررئالیسم اجتماعی-سیاسی آشنا گردید .

آستوریا سالها سفیر کشور گواتمالا در کشورهای مختلف بود و در دوران تبعید در کشوذهای ایتالیا ، فرانسه ، و آرزانتین زندگی نمود . او در سال 1965 یکی از پایه گذاران کانون نویسندگان قاره آمریکای لاتین بود و از سال 1966 سفیر کشور گواتمالا در فرانسه گردید .

گرچه ادبیات ایدئولوژیک آستوریا برنده جوایز لنین و نوبل شدند ، او خود را ولی مبلغ اینگونه ادبیات نمیدانست . آستوریا با کمک رمان سه جلدی " موز ها " خالق رئالیسم انقلابی نیز بود . وی در کتاب " افسانه هایی از گواتمالا " اسطورههای قدیمی را با عناصر رئالیستی و سوررئالیستی ترکیب نمود . او مدعی بود که در جامعه مصرف مدرن سرمایه داری ، از طریق مثلا تبلیغات ، رسانه ها به خلق اسطورههای جعلی مضر جدید میپردازند .

از جمله دیگر آثار آستوریا ،رمانهای / آخر هفته در گواتمالا ، یک زن دورگه سیاهپوست ، جغرافیای رویاها ،و سه از چهار خورشید هستند . رمان سه جلدی موزها شامل سه رمان ، توفان ، پاپ سبز ، و چشمهای مردگان ، است . در رمان " مردهای ذرتی "  آستوریا به پایه ترکیب مکتب رئالیسم با اسطورههای فرهنگ سرخپوستان قوم مایا در آمریکای لاتین میپردازد .

   

 

Asturias , Migel Angel 1899 – 1974


December 22nd, 2011


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
شعر،ادب و عرفان